Yaraya merhem sürmek orucu bozar mı?
Selamün aleyküm hocam; hayırlı ramazanlar. Yaraya merhem sürmek orucu bozar mı? Malüm derinin absorbe etme (emme) özelliği var, sürülen madde derinin içine giriyor. Oruçla ilgili hüküm nasıldır? teşekkür ederim...
Ve aleyküm selam değerli kardeşim;
Size de hayırlı ramazanlar diliyorum.
Sorunuzun cevabına gelince...
Dört mezhepte ve bütün imamlara göre, “yara”ya konulan ilaç, cevfe yani içeriye giderse oruç bozulur. Şâfiî mezhebinde, dimağ (beyin), karın, bağırsak, mesane birer cevftir. Meselâ, baştaki kemik yarılsa, buradaki yaraya konulan ilaç, cevfe, yani beyne gideceğinden oruç bozulmuş olur.
Ömer Nasuhi Bilmen merhum da “…iç boşluğa veya dimağa kadar uzayan derin bir yaraya konulan yaş bir ilaç, içeriye veya dimağa kadar geçince orucu bozar, kazayı gerektirir” demişlerdir. [Bkz. Büyük İslam İlmihali, Oruç Kitabı]
***
Dört mezhepte de, “sağlam deri”ye konan ilaç, gıda ve deva, emilip içeriye nüfuz etse de oruç bozulmuş olmaz.
Mesela kalb hastalığında, göğüs üzerine nitroderm ihtiva eden bir ilaç [TTN] konur. Bu deriden içeriye emilir. Ama sağlam deriden içeri girdiği için dört mezhepte de orucu bozmaz.
Tabiî menfezlerden (doğal deliklerden) giren şeyler orucu bozar. Şafiîler’de, kulak tabii menfezdir. Kulağa konan sıvı-katı her şey, mideye girmiş gibi orucu bozar. Şafiî’de idrar yolu da tabii menfezdir. Buraya ilaç, hatta pamuk konsa bile orucu bozar.
***
İlave bilgi:
Bugün tıpta, serumun mesaneye, dimağa ve vücudun her yerine gittiği kesin olarak bilinmektedir. O hâlde serum, dört mezhepte de orucu bozar. Sadece kaza gerekir. ‘Serum veya enjeksiyonla verilen ilaç, cevfe, yani dimağ ve mesane gibi yerlere gitmez’ diyenler olabiliyor. Böyle bir iddia çok yanlış olur, ilmi kriterlere ters düşer.
Tabipler, damardan veya adaleden verilen ilacın, dimağ ve mesaneye gittiğini söylerler. O halde, işin aslını bilmeyenlere kanıp da, enjeksiyonla orucu heder etmiyelim.