Şehit ve şehide uygulananlar...
Selamun aleykum hocam, bir sorum olacak: Şehit ne demektir, dinimiz açısından şehid kimdir, kimler şehit hükmündedir? Teşekkür ederim. AEO
Öncelikle belirtmekte fayda mülahaza ediyorum: Kişi, hangi sebeple ölürse ölsün, hastalık, kaza-bela-felaket, savaş ve saire, biz Ehl-i Sünnet ve’l-Cemaat inancına göre eceliyle ölmüştür. Ecel birdir, böyle inanırız.
Şehit ne demektir, kimdir, kimlere şehit denir?
Şehid kelimesinin bir takım manaları vardır. Bunlardan birisi, şâhitliğine güvenilen kimse demektir. Bildiği birşeyi hiç unutmayan kimseye şehit denildiği gibi, Allah yolunda Öldürülenlere de malum şehit denir.
Allah yolunda öldürülenlere şehit denilmesinin sebebine gelince…
Rahmet meleklerinin ona şâhit, yani onun yanında hazır olacağı… Veya onun maruz kaldığı büyük hâdiseye -ki bu hâdise şehidin kanı ve aldığı yaralardır- şahid olanlar bulunduğu…
Ya da ruhunu teslim ederken Cennet'i göreceği… Yahut bunların, Allah Teâlâ'nın geçmiş ümmetlere haber vereceği kimselerden bulunduğu içindir.
Şer'î/dinî yönden ise şehit, bilindiği üzere, "Kendisini bir savaşçının öldürdüğü kimsedir.”
Umumi olarak şöyle tasnif edebiliriz. Şehitler;
a. Bir muharip/savaşçı veya âsiler yani Müslüman devlet reisine başkaldıran terörist-anarşistlerce öldürülenler…
b. Yol kesiciler ya da evindeyken hırsızlar tarafından silahla veya ağır birşey vurulmak suretiyle öldürülenler…
b. Savaş sırasında bulunup üzerinde yara vs. gibi bir ize rastlananlar, yahut haksız yere ve kasten bir Müslüman tarafından kesici birşey ile öldürülenlerdir.
Ancak bunların da Müslüman ve büluğ çağına ermiş olmaları; hayızh, lohusa ve cünüp bulunmamaları; harbin bitiminde yaralı olarak kaldırılıp bir müddet daha hayatta kalmış ve dünya nimetlerinden biraz daha yararlanmış olmamaları lazım… Ki, bu gibilere Arapça'da, yırtık ve eski manasına gelen "mürtes" denilir. Çünkü bunlar, şer’î şehitlere göre tam değil yırtık birşey mesabesindedir, noksandır... Nitekim bunlar, techîz ve tekfin hususunda diğer ölüler gibidirler. Ancak âhirette, Allah Teala’nın şehitlere vermeyi vaad ettiği ecre/sevaba aynen nâil olacaklardır.
***
Şehit için neler yapılır, yapılabilir?
(1) Şehid, kanıyla ve elbisesiyle defn olunur, yıkanmadan namazı kılınır.
(2) Üzerinde bulunan kürk, gocuk, silah ve zırh gibi kefene elverişli olmayan şeyler çıkarılır.
(3) Şehide ilâve birşeyler giydirilebilir ve bir kısım elbisesi çıkarılabilir.
(4) Ancak elbisesinin hepsini çıkarmak mekruhtur.
(5) Öldürülenler çocuk, deli, lohusa veya cünüp iseler yıkanırlar. Keza;
- Mürtes olanlar, yani aldığı yaralar sonucu ölmeyip savaş bittikten sonra bir müddet daha yeyip içen, uyuyan veya tedavi görenler…
- Bir namaz vakti kadar bir süre boyunca şuurlu kalanlar…
- Atların ayakları, arabaların tekerlekleri altında kalması endişesine dayalı olmaksızın savaş meydanından başka tarafa taşınanlar…
- Bir vasiyette bulunan, alış-veriş yapanlar…
- Ruhunu teslim etmeden evvel çokça denebilecek kadar konuşan kimseler de aynı şekilde yıkanırlar.
(6) Bu sayılan hallere henüz muharebe bitmeden evvel maruz kalanlar, mürtes sayılmazlar.
(7) Zulümle mi, şer'î-kânûnî bir cezaya istinaden mi, yoksa kısas yoluyla mı öldürüldüğü bilinmeyen bir ölü, yıkanır ve namazı kılınır. [Faydalanılan kaynaklar: Bazı lûgat ve mu’cemler; Ebu’l-Berekât Hasan bin Ammâr bin Ali eş-Şürunbülâlî (ö.h. 1069), Merâkı’l-Felâh bi İmdâdi’l-Fettâh Şerh-i Nuri’l-Îzâh ve Necâti’l-Ervah; Ahmed Tahtavî (d.m. 1815), Hâşiyetü’t-Tahtâvî alâ Merâkı’l-Felâh]
savaş, İslamî ölçülerle şehitlik, Allah yolunda Öldürülenler, ruhunu teslim ederken Cennet'i göreceği, kanıyla ve elbisesiyle defn olunur, yıkanmadan namazı kılınır, yara, "mürtes",