Altın ve gümüş yüzük takmak caiz midir?
Hocam, şu an sözlüyüm, yakında nişanımız olacak, nişanda altın yüzük takmam gerektiği söyleniyor. Bunun erkek için haram olduğunu biliyorum ve takmak istemiyorum. Ama karşı taraf ısrar ediyor. Bu konuyu açıklayıcı bir cevap verebilir misiniz? Belki ikna olurlar.. Slm ve sygılar
Dinimizde gümüş yüzük takmak, erkek ve kadın için mubahtır. Altın yüzük takmak ise erkek için haram, kadın için helâldir.
Ayrıca takılacak bu yüzük; demirden, pirinçten, bakırdan da olmamalıdır. Bunların her birerinin farklı yasaklanma sebepleri vardır. Mesela demirin yasaklanmasının sebebi; kâfirlerin zîneti olduğu içindir… Veya cehennemde bağlanacakları zincirler ve boyunlarına takılacak laleler-demir halkalar suretinde ahirette de süslerini(!) teşkil edeceği için men edilmiş... Yahut da, etrafa saldığı pis koku sebebiyle yasaklanmıştır.
Pirinçten de hadiste ‘sufr’ yani sarı diye bahsedilmiştir. Maksad bakırdır. Renk itibariyle altına benzediği için Ebû Dâvud'un rivâyetinde de şebeh denmiştir. Bakır yüzükle ilgili yasağın ‘put kokuyor’ diye gerekçeye bağlanması, putların (çoğunlukla) bakırdan yapılması sebebiyledir.
Altına gelince; altın cennet ehlinin süsüdür, dünyada erkeklere haram kılınmıştır. Altın ve ipeğin erkeğe haramlığıyla ilgili rivâyetler mütevâtirdir. Bu hususta kat’iyyen şüpheye, tereddüde yer yoktur.
***
Sevgili Peygamberimiz (s.a.v.) Efendimiz buyuruyor ki:
“Altın ve ipek ümmetimin kadınlarına helâl, erkeklerine haram kılınmıştır”.[Tirmizî, Sünen, Libâs, 1]
Sahabelerden Sa'd bin Ebi Vakkas, Talha bin Abdullah, Suheyb, Huzeyfe ve Cabir bin Semure (r.anhum), altın yüzük takmanın tahrîmen değil, tenzîhen mekruh olduğuna kanaat getirdikleri için takmışlar ise de, sahâbe ve ulemânın cumhuruna/çoğunluğuna göre haramdır.
***
Abdullah bin Abbas (r.anhuma) anlatıyor:
"Rasûlullah (s.a.v.) birisinin elinde (parmağında) altın yüzük gördü. Hemen elinden çıkartıp attı. Ve buyurdu ki,
- ‘Nasıl olur da sizden biriniz bir ateş parçasını alıp eline sokar?'
Nebî (s.a.v.) gittikten sonra adama:
- ‘Yüzüğünü al ondan faydalan’, denildiğinde;
‘Hayır! Allah'a yemin ederim, madem ki Rasûlullah (s.a.v.) atmıştır, asla almam!” karşılığını verdi. [Müslim, Sahih, Libâs 52, Hadis no: 2090]
***
Hulâsa; sahabenin (r.anhum) cumhuruna ve amelde dört Ehl-i Sünnet mezhebine göre erkek için altın yüzük takmak haramdır. Cevazı için Tecrîd-i Sarîh mütercimi Kâmil Miras merhum gibi mubahlığına dair zorlama açıklamalarla fetva vermek doğru değildir. O bakımdan nişan yüzüğü olarak da olsa, erkeklerin altın yüzük takmamaları gerekir. 24 ayar olan has altının yarı seviyesinde yani 12 ayar olursa caiz olabileceği söylenmiştir. Fakat bu da başkaları tarafından yanlış düşüncelere sebebiyet vereceği için tercih edilmemelidir.
***
Son olarak, emekli müftülerimizden Hüsnü Yılmaz Abimizin zahmet edip ‘Tecrîd-i Sarih Terceme ve Şerhi’nden derleyerek gmail’ime gönderdiği kısmı da aktarmak, okuyucularla onları da paylaşmak isterim.
“Altın yüzük kullanılamaz
Altın ve gümüş meselesinin mühim bir şubesi de yüzük kullanılmasıdır. Erkekler için altın yüzük kullanmak haramdır.
Delili de, Bera’ hazretlerinin hadisinde altın yüzük istimalinin menhî olduğu sarihan (yasak ve haramlığı açıkça) rivayet edilmiş bulunmasıdır. Bahis mevzuu hadis şöyledir:
“Berâ’ (İbn-i Âzib) r.a.’den şöyle rivayet edilmiştir: Nebî (s.a.v.) bize yedi şeyi işlememizi emretti. Yedi şeyden de bizi nehyeyledi.
Rasûl-i Ekrem (s.a.v.) bize, cenaze arkasından gitmeyi, hastayı ziyaret etmeyi, dâvete icabet eylemeyi, mazlûma yardımı, yemini kabul etmeyi, selâmı karşılamayı, aksırana dua etmeyi, emreyledi.
Yine Nebî (s.a.v.) bizi; gümüş kap (kullanmak)tan, altın yüzük (takmak)tan, harîr, dîbâ, kasıy, istebrak (denilen ipekli kumaş (istimâlin)den de nehyetti.” [Sahih-i Buhari Muhtasarı Tecrîd-i Sarîh Tercemesi ve Şerhi, c. 4, s. 275-76, Hadis no: 619]
Bu hadis rivayetler yolunun çokluğu ile seçkin olan hadislerden birisidir. Yalnız Buharî Sahîh’inin on yerinde zikretmiştir.
****
Kadınlar için, istisnâ delili vardır.
Erkekler için de altın yüzük kullanılması mubah olduğuna hükmeden fukaha/âlimler vardır. Bunların delili de Tahâvinin “Meâniyi’l-Âsâr” şerhinde Muhammed ibni Malik’e (r.a.) muttasıl/bitişik bir sened ile rivayet ettiği, Bera’ ibni Âzib (r.a.) hazretlerinin diğer bir hadisidir. Ve şöyledir:
Râvi Muhammed ibni Malik (r.a.) diyor ki:
Ben Bera’ ibni Âzib hazretlerinin parmağında altın yüzük gördüm. O sırada kendisinden, niçin bu yüzüğü kullandığı soruldu. O da cevaben:
- Bu yüzük, Rasûlüllah sallellahu aleyhi vesellem) ‘in bana bahşettiği bir armağanıdır. Bunu bana, Rasûlüllah takmıştır. Ve:
- Allâh’ın ve Rasûlüllah’ın sana ihsan ettiği bu yüzüğü kullan buyurdu, demiştir.[a.g.e., c. 4, s. 287]
Dikkat: Bu son fıkra, istisnai bir hükümdür. Rasûlüllah’ın bir kişiye, hususi bir müsaade vermesi, bunca delillerle haram olduğu açık olan altın yüzük kullanmanın, haramlığını asla kaldırmaz!
Altın yüzük kullanılmasının haramlığına kail olan/hükmeden âlimler, bu hadis-i şerife karşı iki türlü cevap veriyorlar:
1- Mubah kılan nass ile haram kılan nass teâruz ettiğinde (birbirine zıt olup çatıştığında) haram kılanın tercih edilmesi bir asıldır.
2- Bu rivayet olunan Bera’ vâkıası, altın yüzük isti’mali tahrim edilmezden evvel cereyan etmiş bir hâdisedir…
Gümüş yüzük kullanılması ise câizdir… Tatarhâniyye’de mutlak surette gümüş yüzük kullanımının caiz olduğu belirtilmiş ve biz Hanefîler bu kavil ile amel eder, bu hükme uyarız, denilmiştir. [a.g.e., c. 4, s. 287]
Altın ve gümüş yüzük takmak caiz midir? demir, bakır, pirinç, erkeğe, kadına, nişan yüzüğü,