Sorular | Soru sor

Hac için adamın yerine kadının vekâleti

vefat eden bir adamın yerine bir kadın hacca kefili olarak gidermi?

“Kefil” demişsiniz ama, kanaatimce “vekil-bedel” demek istiyorsunuz.

Evet, vefat eden adamın üzerine hac farz idiyse ve vasiyet de etmişse onun yerine vekâleten bir erkek veya kadın hacca gidebilir. Vekâleten yapılan bu hac ile, kişinin üzerine farz olan hac borcu eda edilmiş sayılır. Çünkü yalnız malî ve hem malî hem bedenî olan ibadetlerde vekâlet caizdir. Lakin hac yolculuğu ve hac esnasında kadının yanında mahremi yani kendisine nikâh düşmeyen bir erkek yakını/hısımı/akrabası olmak kayıt ve şartıyla…

Hanefîler’e göre üzerlerine hac farz olduğu halde, kendileri haccetmedikleri gibi, bedel de göndermeden vefat eden kimselerin, kendi yerlerine haccetmek üzere vekil gönderilmesini vasiyet etmeleri gerekir. Bıraktıkları mirasın üçte biri, bedel gönderilecek kişinin masrafını karşıladığı halde, mirasçılar bedel göndermezlerse, Allah katında mes’ul olurlar. Mirasın üçte biri bedelin masrafını karşılamazsa veya ölenin bu hususta vasiyeti yoksa, mirasçılar bedel göndermekle sorumlu olmazlar.

Ancak, vasiyet olmasa veya mirasın üçte biri bedel göndermeye yetmese bile, mirasçılar masrafını kendileri karşılayarak onun adına hacceder veya ettirirlerse, yükümlünün hac borcu ödenmiş olur.

Rivayet edildiğine göre Has‘am kabilesinden bir kadın sahabî, “Yâ Rasûlallah! Babam yaşlanmış (binek üzerinde duramayacak kadar kötürüm) bir ihtiyardır, Allah’ın hac farizası kendisine terettüp etmektedir. Ben ona bedel hac yapabilir miyim?” diye sual etmiş. Rasûlullah (s.a.v.) de,

“Babana bedel hac yap!” buyurarak buna izin vermiştir. [Buhârî, Sahih, Hac, 1; Müslim, Sahih, Hac, 407; Tirmizî, Sünen, Hacc 54, Hadis no: 885]

Şâfiîler'e göre ise, üzerine hac farz olduğu halde, haccetmeden vefat eden kişinin, bu hususta vasiyeti olmasa ve mirasının üçte biri hac masrafını karşılamasa bile, mirasçılar mirasın tamamı ile, onun adına haccetmek veya ettirmekle yükümlüdür. Çünkü Rasûl-i Ekrem (s.a.v.) haccı diğer kul borçlarına benzetmiş ve ‘Allah hakkı’nın ödenmeye daha lâyık olduğunu ifade etmiştir. [Buhârî, Sahih, Cezâü's-Sayd, 22]

Kendisine hac farz olduğu yıl, hac için yola çıkan fakat haccedemeden vefat eden kişinin bedel gönderilmesini vasiyet etmesi gerekmez ise de, üzerine hac farz olduğu yıl haccetmeyip, daha sonra hac yolculuğuna çıkan kişi haccetmeden vefat ederse, yerine bedel gönderilmesini vasiyet etmesi gerekir. Bu durumda bedel, İmam-ı Azam Ebû Hanîfe'ye (rh.) göre bu kişinin memleketinden, İmam Ebû Yûsuf ve İmam Muhammed'e (rahımehumallah) göre ise, vefat ettiği yerden gönderilir.

kadın, vasiyet, Mirâs, baba, Hac, adam, vekalet, yerine, bedel, üçte bir, Allah hakkı,

Yorumlar (0)
Yorumlarınızı asagidan yazabilirsiniz. Yeni soru sormak icin ise buraya tikla

MollaCami.Com