Fatiha sûresi
Hocam, Fatiha sûresinde "hamd âlemlerin RABBİ olan Allah'a mahsustur" ayeti geçiyor, orada "hamd" ne demek açıklar mısınız?
Değerli kardeşim;
"Hamd" kelime olarak; övme, yüceltme, teşekkür ve şükran duygularını ifade etme/bildirme anlamına gelir. Yalnız Allah Teala hakkında kullanılır. Ezelden ebede kadar bütün hamd/övgü, tam ve kemâliyle âlemlerin tek yaratıcısı, besleyip kemâle erdiricisi olan Cenab-ı Mevlâ-yi zû'l-Celâl'e mahsustur.
Gerek Fatiha'da gerekse diğer ayet ve hadislerde geçen "Hamd"; Allah Teala'ya, nimetini ve yüce vasıflarını dile getirerek yapılan medh u senadır, yani övgüdür. Bir başka ifadeyle hamd, saygıyla yapılan güzel ve samimi medihtir. [Tehânevî, Muhammed b. Ali, Keşşâf-ı Istılâhât-ı Fünûn, Hind,1862, İst., 1318, 1, 310]
Hamd yapılış şekline göre bazı kısımlara ayrılır:
1) Kavlî/sözlü hamd: Bu nevi hamd, Allah'ı (c.c.), onun peygamberlerin (aleyhimüsselâm) diliyle bizzat kendisini övmesi gibi dil ile övmektir. Mesela Kur'an-ı Kerim ve hadis-i şeriflerdeki dualarla övmek...
2) Fiilî hamd: Bu da, Allah rızası için bedenî ibadetleri icra etmektir.
3) Hâlî yani yaşanan/yaşayarak yapılan hamd: Ruh ve kalble yapılan hamd, ilmî ve amelî kemâller kazanmak, İlahî vasıf ve ahlâkla vasıflanmak ve ahlâklanmak da bu nevi hamde dahildir. [Cürcânî, Seyyid Şerif, Ta'rifât, Kahire, 1938]
Velhasıl hamd; ezelî ve ebedî sevgilinin kemâllerini/mükemmelliklerini, Ona hürmet ve tazim maksadıyla Cemâl ve Celâl sıfatları halinde dile getirmektir. [Ferheng-i Nurbahş, Istılâhât-ı Tasavvuf, tahran, 1369]
Ayrıca geniş bilgi için bkz.
http://www.mollacami.com/node/14699
http://www.mollacami.com/node/14700
kemâl, Fatiha suresi, "hamd âlemlerin RABBİ olan Allah'a mahsustur", hamd ne demek, övme, yüceltme, teşekkür ve şükran, ezel, ebed,