Kadın kocası ölmeden mal sahibi olabilir mi?
Selamün aleyküm hocam; miras bahsini okuyunca aklıma gelenleri sorup öğrenmek icin yazıyorum.
Yanlış bilmiyorsam medeni kanuna göre kadın erkek evlilikten sonra edindikleri varlıklarına yarı yarıya hak sahibi oluyorlar. İslam hukukunda da böyle mi? Bir de bu günkü okuduğum yazıda yanılmıyorsam anne vefat etmiş, baba ile beraber çocukları annenin malını paylaşıyorlar. Anenin malı annenin babasından düşen malmı oluyor, yoksa beyi vefat edmeden anne mal sahibi olabiliyor mu? Yoksa beyi vefat ettikten sonra mı hanım mal sahibi oluyor?
Soruyu doğru sorabildim mi bilmiyorum eğer doğru soramadımsa siz düzelterek doğru kabul edin lutfen. Selamlar..
Ve aleyküm Selâm Abi…
Kafanızda şekillenen soruları gayet güzel, açık-net şekilde sormuşsunuz. Öncelikle tebrik ve teşekkür etmek isterim.
1) Haklısınız. Dediğiniz gibi… Günümüz medeni kanununa göre öyle. Herhangi bir ayrılık-gayrılık durumunda da ailenin mal varlığı, kadın ve erkeğe, yüzde elli-yüzde elli olarak veriliyor.
2) İslâm hukukunda farklı. Bir defa herkesin malı kendisinin, ona kimsenin müdahale hakkı yok. İster ebeveyninden miras olarak intikal etmiş olsun, ister el emeği-alın teri ile kazanmış olsun, isrterse düğün ve nikâhta ve sairede kendisine hediye olarak gelmiş olsun… Bu bir. İkincisi, eğer ayrılık/boşanma/talak durumu söz konusu ise, bildiğiniz gibi iddet müddeti içerisinde koca ona bakmak-barındırmak zorunda ve ayrıca da şayet o güne kadar mehrini ödememişse hemen ödemek mecburiyetinde…
3) Söz konusu soru ve cevapta mesele, evet sizin de anladığınız ve anlattığınız gibi, anne vefat ediyor, ama miras taksim edilmeyip baba tarafından, haksız olarak bir nevi oğlanın kullanımına/istifadesine sunuluyor. Oğlan da dilediği gibi tasarruf ediyor/harcama yapıyor. Diğer miras/hak sahipleri ise buna razı değil. O bakımdan evleviyetle ödeşip helalleşmeleri gerekiyor. Aradan on küsur yıl geçtikten sonra da, gelin bakalım, toplanıp şu miras işini halledelim deniliyor… Dolayısiyle baba yani koca, erkek evlat ve kızlar mirası paylaşıyorlar. Tabii hepsi de terekede hak sahibidirler.
4) Annenin mal sahibi olması için beyinin vefat etme şartı yok. Yukarda da belirtmeye çalıştığımız gibi, hangi yoldan ve kanaldan olursa olsun, kendisine ait olan mal-mülk, para-pul, altın-penez ne varsa, onlar onundur, onun izni/müsaadesi olmadan kimsenin tasarruf/harcama hakkı yoktur. Beraberlikleri süresince de koca, kadının izni olmadan onun hiçbir şeyine el süremez… Çünkü İslam hukukunda koca evini-ailesini, hanımını-çoluk çocuğunu yedirmek-giydirmek, geçindirmekle mükelleftir. Kadın kocasına kendi parasından isterse bağışlayabilir ya da borç olarak verebilir. Ayrıca malumunuz, kocası kendinden evvel vefat ederse, onun mirasında da pay sahibidir, hakkını alır, alabilir. Tabii dilerse çocuklarına hibe edebilir, bir başka yere hayır-hasenata bağışlayabilir, ona da kimse karışamaz.
Bilmukabele tekrar selamlar…
Allah’a emanet olun.
İslâm hukuku, Kadın kocası ölmeden mal sahibi olabilir mi, medeni hukuk,