Altın ve gümüş süs eşyası olarak kullanılabilir mi?
Selamun aleykum hocam, bugün Mektubat-ı şerifeden 163.Mektub’un tercümesini okurken İmam-ı Rabbani hazaretlerinin, erkeğe altın ve gümüş kullanmayı haram etmiştir anlamı ifade eden şu dizelere rasladım; tercüme hatası mı, tevili mi gerektiği hususunda yardımcı olabilirsiniz diye size danışıyorum, inşallah tardımcı olabilirsiniz...''Dünyâyı terk etmenin ikincisi, harâm olan ve şübheli olan şeylerden sakınmak ve yalnız mubâhları kullanmakdır. Dünyâyı böyle terk etmek de, hele bu zemânda, çok kıymetlidir. Fârisî beyt tercemesi:
gök, arşa nazaran pek aşağıdır,
toprağa göre ise, çok yüksekdir.
Hiç olmazsa, bu ikinci şekle göre dünyâyı terk etmelidir. Allahü teâlânın harâm dediği, yasak etdiği şeylerden sakınmalıdır. Meselâ, erkekler altın ve gümüş eşyâ kullanmamalı ve hâlis ipek kumaşdan elbise ve çamaşır giymemelidir. Altın ve gümüş eşyâ süs için muhâfaza olunursa câizdir.'' Özcan Yılmaz – Facebook
Özcan kardeşim; sorunuz biraz karışık ve kapalı, düzenlemeye çalıştım ama, yine de tam olarak anladığımı söyleyemem. Bununla birlikte anladığım kadarıyla cevaplamaya çalışayım. Onun için de istersen, o kısmı metinden takip edelim.
“Dünyayı terk etmek iki türlü olur:
(Birincisi), zaruret miktarı dışında bütün mubahlarıyla birlikte dünyayı terk etmektir. Bu da dünyayı terk etmenin iki kısmının en yüce (en kıymetli ve en üstün) olanıdır.
Diğeri ise, dünyanın mubahlarından faydalanmakla birlikte haramlardan ve şüphelilerden sakınmaktır. Bu kısım da aynı şekilde –bahusus bu zamanda– çok değerlidir.
Şiir: İzâ kasemne’s-Semâe bi’l-Arşi yenhatu / Ve mâ a’lâhu in kısnâ bi-arzın
Meali: Semayı Arş’la kıyaslarsak aşağı düşer (Yani dokuzuncu kattaki Arş’a göre gökyüzünün yedi tabakası aşağıda kalır) / Arz (yeryüzü) ile kıyaslarsak, o (sema-gökyüzü) ne yüksektir.
Altın ve gümüş kullanmaktan, ipek ve benzeri şerîat-i Mustafaviyye’de haram kılınan şeyleri giymekten kesinlikle kaçınmak lazımdır. (O şerîatın kaynağına salât u selâm ve tahıyye olsun.)
Altından ve gümüşten mâmul olan kapları, süs eşyası ve ev zîneti olarak saklarsan, bunda bir beis* yoktur. Hatta kısmen buna müsaade de vardır. Ancak içinden su içimek, yemek yemek, koku koymak, sürmedanlık olarak kullanmak ve benzeri şekillerden hangi şekilde olursa olsun, kullanılması haramdır.“[el-Mektubat, İmam-ı Rabbani, 1,163]
***
Evet, görüldüğü üzere ibare açık. Tasavvuftaki “terk-i dünya”yı ve kısımlarını anlatıyor. Şeriatçe haram kılınanlardan kısaca altın-gümüşten mamul kap-kacak ve yine erkeklere yasak olan ipek giyimini hatırlatıyor. Burada –hemen herkesçe bilinen- gümüşün erkeklere yüzük olarak caiz olduğunu söylemeye gerek olmadığını düşünüyorum. Ayrıca altın ve gümüşün hangi alanlarda kullanılmasında bir beis olmadığına işaret ediyor. Kullanımının caiz olmadığı hususları da açıklamış. Burada anlaşılmayacak ya da anlaşılmasında zorlanılacak bir husus göremedim. Ancak şunu ifade ederek sözlerimi noktalamak isterim.
* Fıkıh ilminde, ‘bir şeyin yapılmasında beis yoktur’ demek, ‘yapılmaması evladır’ demektir. Bu ilave bilgi de hafızamızın bir yerinde kalırsa faydalı olur.
Dünyayı terk, haramlar, Altın, gümüş, mubahlar, süs eşyası, ipek giyimi, Arş, Sema,