Baba Hanefî Anne Şâfiî
“Baba Hanefî anne Şâfiî ise, bununla ilgili kolaylaştırıcı hükümler var mıdır?” Cengiz Özdemir
Bu sorunuza cevap olarak, süt kardeşliği mevzuunda önümüze çıkan problemlerin hallindeki uygulamaları görebiliriz…
Mesela babası Şâfiî, annesi Hanefî olan 2 yaşından küçük bir kız çocuğuna, Hanefî olan bir hanım bir kaşık içinde süt verse; Hanefî’ye göre süt anne olur, Şâfiî’ye göre süt anne olmaz.
Keza, Hanefî mezhebindeki bir kimse, evlenip çocukları olduktan sonra, hanımın, kendisinin süt kardeşi olduğunu öğrense, ne yapması gerekir?
Bu durumdaki bir erkeğin, hanımı ile süt kardeş oldukları, ama 1-2 kere emmiş olduğu anlaşılsa, Hanefî’ye göre nikâhları bozulur. Bunu kurtarmak için diğer mezheplerde bir çare aranır. Mesela Şâfiî veya Hanbelî mezhepleri taklit edilir. Çünkü Şâfiî’de ve Hanbelî’de ayrı-ayrı beş kere doya doya emmedikçe süt kardeşi olmaz.
Demek ki ‘artık olan olmuş, evlenmişler, çocukları olmuş, yuvayı yıkmak uygun olmaz’ diyerek evliliğe devam edilemez. Böyle hallerde, yalnız o hususta başka bir mezheb taklit edilerek yuvanın yıkılması önlenir.
Hanefî’de iki yaşından küçük bir çocuk, bir kadını bir defa emse, o kadının bütün çocukları ile süt kardeş olur. Şâfiî’de ise ayrı-ayrı 5 kere doya-doya emmesi gerekir. 2-3 defa emerek kendi mezheplerine (Hanefî’ye) göre ‘süt kardeş’ sayılan böyle karı-koca, Şâfiî mezhebini taklit ederek evliliklerini devam ettirebilirler. Şâfiî’yi taklit etmeden evliliklerini devam ettirmeleri mümkün olmaz.
***
Şunun unutulmaması gerekir ki; ‘Şâfiî’ye göre süt kardeş olmaz’ diyerek, bir Hanefî, süt kardeşiyle evlenemez. Ancak, evlendikten sonra süt kardeş oldukları meydana çıkmışsa, o zaman bir yuvanın yıkılmaması için Şâfiî mezhebi taklit edilir. Böyle bir zaruret olmadan süt kardeşle evlenmek caiz olmaz, nikah bâtıl olur.
***
Velhasıl, Hanefî ve Maliki’de bir defa, bir yudum emmekle süt kardeş olur. Şâfiî’de ve Hanbelî’de ise, ayrı-ayrı 5 kere ve doya-doya emmesi gerekir. Şâfiî’de, iki yaşından yukarı iken emen, süt kardeş olmaz. İmam-ı Azam’a göre, 30 aydan, Mâlikî’ye göre 26 aydan sonra emen süt çocuğu olmaz. Hanbelî’de, bir kavilde her yaşta süt emen, süt kardeş olur.
Baba Hanefî anne Şâfiîî ise, bir kimse evlenip çocukları olduktan sonra hanımın kendisinin süt kardeşi olduğunu öğrense, Hanefî’de iki yaşından küçük bir çocuk bir kadını bir defa emse o kadının bütün çocukları ile süt ka, Şâfiî’de ayrı-ayrı 5 kere doya-doya emmesi gerekir,